หัวใจและหลอดเลือด
โรคหัสถิติโรคหัวใจและหลอดเลือดในปัจจุบัน และคำแนะนำในการดูแลสุขภาพหัวใจ
หัวใจและหลอดเลือดเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของประชากรทั่วโลก จากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (WHO) ในปี 2564 พบว่ามีผู้เสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือดถึง 17.9 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 32 ของการเสียชีวิตทั้งหมด [1] ในประเทศไทย สถิติจากสำนักงานสถิติแห่งชาติ ปี 2564 ระบุว่า โรคหัวใจและหลอดเลือดเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 2 รองจากโรคมะเร็ง [2]
สาเหตุหลักของโรคหัวใจและหลอดเลือด ได้แก่
1. ไขมันในเลือดสูง
2. ความดันโลหิตสูง
3. เบาหวาน
4. ภาวะน้ำหนักเกิน และโรคอ้วน
5. การสูบบุหรี่
6. การดื่มแอลกอฮอล์
7. การขาดการออกกำลังกาย [3]
เพื่อลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด ควรปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้
1. รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพหัวใจ:
- ผักและผลไม้หลากหลายสี
- ธัญพืชไม่ขัดสี
- โปรตีนจากแหล่งที่ดี เช่น ปลา ไก่ไม่ติดหนัง ถั่วเมล็ดแห้ง
- ไขมันดี เช่น น้ำมันมะกอก น้ำมันรำข้าว ถั่วเปลือกแข็ง
- จำกัดอาหารที่มีไขมันอิ่มตัว โซเดียม และน้ำตาลสูง [4]
2. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 150 นาที [5]
3. ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ (BMI 18.5-22.9 kg/m²) [6]
4. เลิกสูบบุหรี่และงดดื่มแอลกอฮอล์
5. จัดการความเครียดด้วยวิธีที่เหมาะสม เช่น การทำสมาธิ โยคะ
6. ตรวจสุขภาพประจำปี และควบคุมโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง
นอกจากนี้ การรับประทานวิตามินบางชนิดอาจช่วยสนับสนุนสุขภาพหัวใจได้ โดยเฉพาะวิตามิน K2 และวิตามินดี 3:
- วิตามิน K2 มีบทบาทสำคัญในการป้องกันภาวะหลอดเลือดแข็งตัว โดยลดการสะสมของแคลเซียมในผนังหลอดเลือด [7] อาหารที่อุดมไปด้วยวิตามิน K2 ได้แก่ นัตโตะ (ถั่วเน่าญี่ปุ่น) เนยแข็งบางชนิด ไข่แดง
- วิตามินดี 3 ช่วยเพิ่มการดูดซึมแคลเซียมในลำไส้ ทำงานร่วมกับวิตามิน K2 ในการป้องกันหลอดเลือดแข็งตัว [8] ร่างกายสามารถสังเคราะห์วิตามินดี 3 ได้เมื่อได้รับแสงแดดอย่างเพียงพอ และพบได้ในอาหารบางชนิด เช่น ปลาทะเลน้ำมัน ไข่แดง เห็ดบางชนิดที่ผ่านการสังเคราะห์แสง
การรับประทานวิตามิน K2 และ D3 ร่วมกัน จึงอาจเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาแพทย์หรือนักกำหนดอาหารก่อนรับประทานวิตามินเสริม เพื่อกำหนดขนาดที่เหมาะสมและป้องกันผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
แหล่งอ้างอิง:
[1] World Health Organization. (2021). Cardiovascular diseases (CVDs). Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)
[2] สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). สาเหตุการตายของประชากร พ.ศ. 2564. สืบค้นจาก http://www.nso.go.th/
[3] American Heart Association. (2021). Causes and Prevention of Heart Disease. Retrieved from https://www.heart.org/en/health-topics/heart-attack/understand-your-risks-to-prevent-a-heart-attack/causes-and-prevention-of-heart-disease
[4] Harvard Health Publishing. (2021). The best diet for a healthy heart. Retrieved from https://www.health.harvard.edu/heart-health/the-best-diet-for-a-healthy-heart
[5] World Health Organization. (2020). Physical activity. Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/physical-activity
[6] World Health Organization. (2021). Obesity and overweight. Retrieved from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight
[7] Maresz K. (2015). Proper Calcium Use: Vitamin K2 as a Promoter of Bone and Cardiovascular Health. Integrative Medicine, 14(1), 34-39.
[8] Mayer, O., Seidlerová, J., Černá, V., Kučerová, A., Karnosová, P., Hronová, M., Wohlfahrt, P., Fuchsová, R., Filipovský, J., Cífková, R., & Pešta, M. (2018). The synergistic effect of vitamin D and K on the interaction between vitamin D status and cardiovascular disease risk. Nutrients, 10(11), 1809.